Inhibitory gamma-sekretazy skuteczne w leczeniu chorych na fibromatozę
Fibromatoza (guz desmoidny) jest rzadkim rodzajem miejscowo agresywnego nowotworu tkanek miękkich, który w swoim przebiegu nie daje przerzutów odległych, jednak ze względu na miejscowe naciekanie lub ucisk na okoliczne struktury często wiąże się ze znacznym dyskomfortem, bólem lub ograniczeniem funkcjonowania pacjentów. Podstawą leczenia jest zazwyczaj aktywna obserwacja, która może być dodatkowo połączona ze stosowaniem leków z kategorii niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), a w przypadku progresji rekomendacje sugerują leczenie chirurgiczne, radioterapię, chemioterapię lub inhibitory kinaz tyrozynowych.
Podczas Kongresu ESMO 2022 w Paryżu zaprezentowano pierwsze wyniki badania III fazy z wykorzystaniem nirogacestatu, przedstawiciela nowej klasy leków — inhibitorów gamma-sekretazy, która jest enzymem związanym ze szlakiem Notch, odgrywającym ważną rolę w rozwoju fibromatozy. W badaniu DeFi, którego wyniki przedstawił Prof. Bernd Kasper z Centrum Onkologii w Mannheim, 141 pacjentów losowo przydzielono do grupy otrzymującej nirogacestat lub placebo. Wśród pacjentów otrzymujących nirogacestat zaobserwowano 71% zmniejszenie ryzyka progresji choroby (mediana PFS 11,1 vs. 5,6 miesiąca). Ponadto obiektywne odpowiedzi (ORR) na leczenie wystąpiły u 41% pacjentów w grupie eksperymentalnej w porównaniu z 8% w grupie kontrolnej.
Z perspektywy pacjentów chorych na fibromatozę bardzo istotna jest kontrola objawów i jakość. W badaniu DeFi zastosowanie nirogacestatu istotnie zmniejszało nasileniu bólu, prowadziło do lepszej kontroli objawów, a także poprawy wyników w zakresie wybranych domen związanych z jakością życia.
Przedstawione wyniki mogą zmienić codzienną praktykę w leczeniu chorych na fibromatozę, szczególnie uwzględniając akceptowalny profil toksyczności. Większość działań niepożądanych wystąpiła w stopniu 1./2., a najczęstsze obejmowały biegunkę (84%), nudności (54%) i osłabienie (51%). Zaburzenia funkcji jajników wystąpiły u 75% pacjentek w wieku rozrodczym, są one jednak odwracalne i ustąpiły u wszystkich pacjentek, które zakończyły leczenie.
Nitrogacestat nie jest obecnie dopuszczony do obrotu przez Europejską Agencję Leków i Komisję Europejską, jednak na podstawie przedstawionych danych można w najbliższych miesiącach spodziewać się zmian w tym zakresie. Badacze komentujący podczas kongresu ESMO omawiane wyniki wskazują, że nitrogacestat stanowi bardzo ciekawą opcję terapeutyczną, zarówno dla pacjentów z progresującą fibromatozą, jak również dla pacjentów z istotnym nasileniem bólu lub innych objawów. Ponadto, kolejne inhibitory gamma-sekretazy są również badane w tym wskazaniu w innych badaniach klinicznych. Podczas innej sesji Kongresu Prof. Robin Jones przedstawił wstępne, ale obiecujące, wyniki badania II fazy z cząsteczką Al102. Aktualnie toczy się randomizowane badanie III fazy z jej wykorzystaniem w porównaniu z placebo.