Ponad 70% polskich onkologów odczuwa objawy wypalenia zawodowego

W sesji prac oryginalnych XXV Kongresu Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (PTOK) zaprezentowano wyniki ogólnopolskiego badania oceny wypalenia zawodowego wśród onkologów. Badanie zostało zrealizowane przez Sekcję Młodych Onkologów PTOK, a wyniki przedstawiła lek. Angelika Gawlik-Urban z Narodowego Instytutu Onkologii — Państwowego Instytutu Badawczego im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie.

Spośród 211 lekarzy (onkologów, hematologów i radioterapeutów), będących na różnych etapach kariery zawodowej, u 74,9% stwierdzono obiektywne objawy wypalenia zawodowego zgodnie ze walidowanym testem MBI-HSS. Ponad 65% ankietowanych zgłaszało subiektywne poczucie wypalenia. Wypalenie zawodowe występowało w zbliżonych odsetkach we wszystkich badanach podgrupach, bez różnic w zależności od płci, wieku czy specjalizacji. Szeroko komentowano podczas Kongresu fakt, że wypalenie zawodowe dotyka również najmłodszych lekarzy, w tym osoby w trakcie szkolenia specjalizacyjnego.

Tylko mniej niż 20% ankietowanych ma dostęp do wsparcia psychologicznego w miejscu pracy, podczas gdy ponad połowa z nich oczekiwałaby możliwości korzystania z takiej pomocy w formie indywidualnych konsultacji, a jedna czwarta w formie spotkań grupowych.

Autorzy badania postanowili również ocenić najważniejsze czynniki wpływające na ryzyko wypalenia. Najważniejszym czynnikiem wskazywanym przez badanych było nadmierne obciążenie pracą administracyjną i biurokracja — czynnik ten, jako mający duży wpływ wskazało ponad 80% ankietowanych. Na kolejnych miejscach znalazły się zła organizacja pracy i zbyt duża liczba pacjentów. Wśród czynników o najmniejszym wpływie znalazły się trudności w komunikacji ze współpracownikami, złe warunki lokalowe i socjalne oraz obciążenie dyżurami. Obciążenie psychiczne chorobą pacjenta, które często jest wymieniane jako istotny czynnik w pracy onkologów, stanowi czynnik o dużym wpływie na ryzyko wypalenia tylko dla nieco ponad 20% ankietowanych.

Patrząc w szerszym kontekście na prezentowane wyniki warto podkreślić, że odsetek lekarzy odczuwających wypalenie zawodowe jest zbliżony do wyniku z badania Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO) z 2017 roku, jednak badanie to dotyczyło wyłącznie młodych onkologów (poniżej 40. roku życia).

Autorzy badania podkreślają, że wypalenie zawodowe lekarzy może mieć negatywny wpływ nie tylko na ich własne zdrowie, ale również wiązać się z negatywnymi skutkami dla pacjentów z chorobą nowotworową. Konieczne są szeroko zakrojone zmiany — szczególnie organizacyjne — mające na celu zniwelowanie negatywnego wpływu czynników mających największy wpływ na poziom wypalenia zawodowego.

Wyniki badania zostaną zaprezentowane również podczas nadchodzącego kongresu ESMO w Paryżu.

Streszczenie pracy dostępne jest w suplemencie czasopisma „Onkologia w Praktyce Klinicznej”.